Οι φιλόσοφοι λένε ότι μια πλούσια ζωή περιέχει μέσα της όλα τα αντίθετα, χαρά –λύπη, καλό – κακό, θάνατο – ζωή, επιτυχία – αποτυχία, ευτυχία – δυστυχία, αλήθεια – ψέμα, νεότητα – γερατειά, αφθονία – έλλειψη, αγάπη – μίσος. Και η αποδοχή αυτή μας βοηθάει να έχουμε μια βαθύτερη κατανόηση της ζωής και να μπορούμε να διαχειριζόμαστε τις δύσκολες καταστάσεις. Όμως ζούμε σε μια κοινωνία που δεν μας επιτρέπει να είμαστε υπέρβαροι, άσχημοι, φτωχοί, λυπημένοι, γερασμένοι, αποτυχημένοι, αφανείς. Αντιθέτως καλλιεργεί την υπέρμετρη φιλοδοξία, προσδοκία και επιθυμία. Ίσως οι άνθρωποι σήμερα να νιώθουν πιο στερημένοι και αδύναμοι από τους πρωτόγονους ανθρώπους. Αδύναμοι γιατί δεν μπορούν να ορίσουν τι είναι σημαντικό και τι ασήμαντο, τι είναι αυτό που θα τους κάνει να νιώσουν σημαντικοί. Οι νεοέλληνες τις τελευταίες δεκαετίες ζουν παρασυρμένοι από την φαντασίωση των διαφημιστικών σποτ της τηλεόρασης και των λεγόμενων λαιφ – σταιλ περιοδικών, χαρούμενες οικογένειες σε παραγεμισμένες κατοικίες πολλών τετραγωνικών, μέσα σε αυτοκίνητα πολλών κυβικών, όμορφοι, αγέραστοι, κομψοί, μοδάτοι, αιώνιοι εραστές, και πάντα ευτυχισμένοι. Το απατηλό αυτό πρότυπο «επιτυχημένης» ζωής η προσδοκία του οποίου δημιούργησε τόση ένταση και άγχος, σήμερα κλονίζεται και αντικαθίσταται από το άγχος της απώλειας.
Θυμάμαι μια αφήγηση του Νίκου Καζαντζάκη από τα παιδικά του χρόνια στην Κρήτη (παρακαλώ προσπαθήστε να φανταστείτε την εικόνα). Τούρκοι στρατιώτες με εκδικητικό μένος κατασφάζουν όλα τα ζώα, κατακαίνε σοδειές, σπαρτά, δέντρα, αμπελώνες, λεηλατούν νοικοκυριά, δεν αφήνουν πέτρα πάνω στην πέτρα. Ο μικρός Νίκος στέκεται δίπλα στον παππού του και λέει «παππού πάνε τα αμπέλια μας, πάνε τα χωράφια μας, πάνε όλα» και ο παππούς του απαντά «εμείς όμως δεν πάμε»..
Η φτώχεια δεν αποτελεί πάντα ένδειξη ότι είσαι από τους ηττημένους στο παιχνίδι της ζωής. Μπορεί απλώς να σημαίνει ότι έχεις να εστιάσεις την ενεργητικότητά σου σε δραστηριότητες που δεν σχετίζονται με την επιχειρηματικότητα. Τα χρήματα δε φτάνουνε για να αγοράσει κανείς ούτε ένα από τα απαραίτητα εφόδια για την ψυχή.
Χ. Θορό
