φθόνος ατομικός και φθόνος συλλογικός
Ο Χάρης Μωρίκης γράφει για τον φθόνο ” είναι μια μαύρη τρύπα από την οποία δεν μπορεί να εξέλθει κανένα φως αντίθετα απορροφά οτι περιρρέον υπάρχει γιατί αυτός που φθονεί επιθυμεί απλά να αφαιρεθεί κάτι από κάποιον άλλο, να πάψει να υπάρχει και αν είναι δυνατόν να μην υπήρχε ποτέ, ετσι ώστε ο ίδιος να μην βρισκόταν στην δύσκολη αυτή θέση να αναστατώνεται από την ποιότητα του άλλου,θέση που ισοδυναμεί για όποιον φθονεί με το να γεύεται σαν κανονικότητα το δηλητήριο του να θέλει να αφαιρέσει κάτι από το είναι του άλλου όχι απαραίτητα υλικό αλλά κάτι από τα προσόντα του τις ποιότητες του την προίκιση του”
Ο φθόνος πολλές φορές είναι και μασκαρεμένος και κρυμμένος όταν ντύνει τις πράξεις του και τις θεωρίες του με φανταχτερές ιδεολογίες είναι ο συλλογικός φθόνος
Χαρακτηριστικά αναφέρει ο πάντα επίκαιρος ιστορικός Θουκυδίδης οτι όταν οι Μήλιοι ζήτησαν να αποχωρήσουν από την συμμαχία με την Αθήνα, οι Αθηναίοι τους απάντησαν ” θέλουμε να σας κάνουμε σαφές οτι βρισκόμαστε εδώ για τα συμφέροντα της ηγεμονίας μας και οτι αυτά που θα πούμε θα αποσκοπούν στην σωτηρία της πόλης σας διότι βούληση μας είναι να σας εξουσιάσουμε χωρίς να υποβληθούμε σε κόπους. Νομίζουμε οτι και εμείς και εσείς πρέπει να επιδιώξουμε οτι πραγματικά θεωρούμε εφικτό, αφού ξέρουμε και ξέρετε πως κατά την ανθρώπινη λογική όταν και τα δύο μέρη έχουν ίση ισχύ και οτι οι ισχυροί πράττουν οτι τους επιτρέπει η δύναμη τους και οι αδύναμοι υποχωρούν και το αποδέχονται”
Και όταν οι Μήλιοι πρότειναν να είναι ουδέτεροι φίλοι τους οι Αθηναίοι απάντησαν ” όχι γιατί η εχθρότητα σας δεν μας βλάπτει όσο η φιλία σας, η οποία στα μάτια των υπηκόων μας είναι ένδειξη αδυναμίας, ενώ το μίσος είναι ένδειξη δύναμης”
Και όταν οι Μήλιοι απαντούν οτι αυτό μπορεί να αυξήσει μακροπρόθεσμα τους εχθρούς της Αθήνας τότε οι Αθηναίοι απαντούν οτι τέτοιες επιδείξεις δύναμης είναι ο καλύτερος τρόπος για να διατηρηθεί και να μεγαλώσει η ηγεμονία τους.
Αυτό δηλαδή που συμβαίνει και στους σύγχρονος πολέμους , συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις.
