Όλοι έχουμε ταυτιστεί με τους ήρωες και τις ηρωίδες των αγαπημένων μας παραμυθιών, ουσιαστικά τα παραμύθια είναι μια γνωριμία και συνάντηση με τον εαυτό μας. Η κ. Σοφία Ασλανίδου, αφηγήτρια, θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε την πολιτισμική αξία των παραμυθιών.
1.Γιατί είναι σημαντική η διάδοση και η ανάδειξη των παραμυθιών, των μύθων και των θρύλων;
Σήμερα ο άνθρωπος κινείται κατά κύριο λόγο μηχανιστικά. Παρασύρεται εύκολα από το τι κάνει ο ένας και ο άλλος ή το σύνολο. Έτσι δεν έχει την δυνατότητα να σταθεί για λίγο και να παρατηρήσει τον εαυτό του ή να αξιολογήσει τα πράγματα συμφώνα με τις προσωπικές του ανάγκες και δυνατότητες. Αυτό τον κάνει ανικανοποίητο, και τον αποσυνδέει από το ασυνείδητό του. Τα παραμύθια όπως και οι μύθοι και τα όνειρα κάνουν κάτι το εκπληκτικό: Επανασυνδέουν τον άνθρωπο με τον βαθύ κόσμο του ασυνείδητου. Μέσα στα παραμύθια υπάρχουν ιδέες που εκφράζουν μια βαθιά και ανεκτίμητη αλήθεια που μπορεί να την εφαρμόσει πάνω σε καθημερινές ανθρώπινες καταστάσεις. Κάθε παραμύθι αλλά και μύθος έχει θεραπευτική επίδραση και αξία.
Μιλάει σε μια γλώσσα σε όλους γνωστή, τη γλώσσα της ψυχής. Ακούγοντας παραμύθια συνδεόμαστε με έναν κόσμο αόρατο μέσα μας, και με την μνήμη που υπάρχει στο κύτταρο μας και έρχεται από πολύ παλιά.
Ο παραμυθάς είναι ένας κουβαλητής της ιστορίας και την μεταφέρει από γενιά σε γενιά. Το παραμύθι είναι ένας σπόρος που τρυφερά τον παίρνει στα χέρια του και τον φυτεύεις με τον δικό του τρόπο στο δικό του χώμα.
Με τα παραμύθια τρέφουμε σχέσεις. Μια σχέσεις είναι αυτή μεταξύ του παραμυθιού του παραμυθά και αυτού που ακούει το παραμύθι. Επίσης δημιουργεί σχέσεις με το παραμύθι και τους πολλούς ρόλους του παραμυθιού.
Τα παραμύθια στοχεύουν στην ωριμότητα και την ένωση μέσα από πολλά και διαφορετικά κανάλια.
- Στην Αφρική επιβιώνει ακόμη σε κάποιες χώρες η πολιτισμική παράδοση των παραμυθάδων που ταξιδεύουν από χωριό σε χωριό και αφηγούνται παραμύθια στις πλατείες, στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια γίνεται προσπάθεια αναβίωσης αυτής της παράδοσης μέσα από φεστιβάλ, στην Ελλάδα υπήρχε αυτή η αφηγηματική συλλογική εμπειρία αφήγησης;
Σε πολλές φιλές της Αφρικής οι άνθρωποι το πρώτο πράγμα που έκαναν μόλις ανέτειλε ο ήλιος ήταν να κάτσουν σε κύκλο και να αφηγηθούν το όνειρά τους στον σοφό της φυλής (elder). Μέσα στο όνειρο της νύχτας ήταν κρυμμένη η αλήθεια της μέρα τους. Η λέξη παραμύθι στους Αβοριγίνες είναι η ίδια και η λέξη όνειρο, το παραμύθι παρά + μύθος που έρχεται από τη λέξη παραμυθούμαι δίνει στην ζωή θάρρος, προτροπή, παρηγορια, ανακούφιση, και υποστήριξη. Παραμυθάδες ταξιδεύουν στα μακρινά ταξίδια των ναυτικών και τους συντροφεύουν στις ατέλειωτες βραδινές τους ώρες.
Λένε, πως στην άκρη του κόσμου εκεί που τελειώνει η γη, αρχίζει ο ωκεανός. Κι εκεί στην άκρη της γης, εκεί που τελειώνει ο κόσμος κι αρχίζει ο ωκεανός, είναι ένας βράχος και κάθετε ένας παραμυθάς, κι άλλοι λένε πως δεν κάθεται μα στέκεται όρθιος κι αντικρίζει τον ωκεανό…. Και τι κάνει ένας παραμυθάς; Λέει ιστορίες και όλο λέει και λέει και λέει. Και ο ωκεανός ακούει μαγεμένος. Άλλοι λένε πως ο ωκεανός μπορεί και να κοιμάται και να ονειρεύεται…. και ο παραμυθάς λέει ιστορίες για την μάνα γη και για τον πατέρα ουρανό, ιστορίες για ανθρώπους και για ζώα, λέει αλήθειες και ψέματα, κι όλο λέει…. Και δεν σταματά παρά μόνο για να πιεί μια γουλιά νερό και για να μην κολλήσει η φωνή του. και λέει λέει και κανένας δεν ξέρει τι θα συμβεί, κανένας δεν ξέρει τι θα κάνει ο ωκεανός σαν πάψει να ακούει ιστορίες, Γι’ αυτό κι εμείς λέμε ιστορίες συνέχεια.
Από την αγάπη των παραμυθάδων να λένε παραμύθια ξεκίνησαν και τα φεστιβάλ. Εκεί συναντώνται οι παραμυθάδες με όσους αγαπάνε να ακούνε παραμύθια. Οι πρώτοι επαγγελματίες παραμυθάδες εμφανίζονται ξαφνικά στις αρχές του ΄70 όπου γίνεται η επανάσταση των παραμυθιών. Γάλλοι παραμυθάδες λένε ότι ξεκίνησαν από το Μάι του ΄68 όταν το σύνθημα της επανάστασης ήταν “φαντασία στην εξουσία” Το παραμύθι εμφανίστηκε ταυτόχρονα σε Γαλλία, Αγγλία, Γερμανία και Σκανδιναβία και με απίστευτη ταχύτητα εξαπλώθηκε παντού. Μόνο στην Γαλλία υπάρχουν σήμερα 3000 παραμυθάδες και 250 φεστιβάλ παραμυθιών. Το παραμύθι είναι η επανάσταση ενάντια στην ηλεκτρονική εικόνα. Αυτός ο απλός λαϊκός λόγος που είναι γεμάτος εικόνες μπόρεσε να σταθεί απέναντι στην ηλεκτρονική εικόνα.
Στην Ελλάδα σήμερα γίνονται επίσης πολλά φεστιβάλ, άλλα είναι μεγαλύτερα και άλλα μικρότερα μα πάντα υπάρχει η ίδια χαρά οι παραμυθάδες να λένε και να ακούνε παραμύθια και να διασταυρώνονται να συνδέονται να ανταλλάσουν εμπειρίες και παραμύθια. Στην Ελλάδα γίνονται φεστιβάλ παραμυθιών στον Άγιο Γεώργιο Πηλίου, στη Χίο, Στην Κέα, στην Αθήνα, στην Μυτιλήνη, στην Νίκαια, στο Περιστέρι, στην Κοζάνη και τον τελευταίο καιρό πολλές νέες ομάδες παραμυθάδων οργανώνουν τοπικά φεστιβάλ στις γειτονιές τους, και έτσι το παραμύθι απλώνεται παντού.
- Όλοι θυμόμαστε και αναπολούμε τα παραμύθια των παιδικών χρόνων, η ταύτιση με τους ήρωες των παραμυθιών πόσο βοηθητική είναι για την κατανόηση και την σύνδεση με τα βαθύτερα συναισθήματα μας;
Όλοι θυμόμαστε παραμύθια και όλοι είχαμε τα αγαπημένα μας παραμύθια. Αυτά μπορούμε να τα λέμε και να τα ακούμε κάθε μέρα και να μην βαριόμαστε. Το παραμύθι όσο το λέμε τόσο το ζούμε και τόσο τα ανακαλύπτουμε.
Η ταύτιση με τους ρόλους του παραμυθιού είναι όπως και στα όνειρα. Όλοι οι ρόλοι σε ένα παραμύθι δείχνουν τις πολλές διαφορετικές πλευρές του ίδιου ανθρώπου. Στο παραμύθι της Κοκκινοσκουφίτσας εγώ η Κοκκινοσκουφίτσα εγώ ό λύκος εγώ ο ξυλοκόπος εγώ η γιαγιά και η μάνα. Όταν μπορώ να βρω και να συνδεθώ με τους πολλούς ρόλους ενός παραμυθιού έρχομαι σε επαφή με όλα μου τα συναισθήματα. Κατανοόντας τους ρόλους του παραμυθιού κατ’ αρχήν μπορώ να υποστηρίξω αφηγηματικά όλους τους ρόλους αλλά και τον κόσμο γύρω μου.
- Έχουν τα παραμύθια θεραπευτική δύναμη;
Μια φορά και έναν καιρό… λέει ένα παραμύθι και έτσι σε παίρνει μαζί του σε ένα ταξίδι με μια σύμβαση ότι θα πούμε ψέματα. Όμως τα παραμύθια δεν λένε ψέματα, απλά έχουν την αλήθεια κρυμμένη. Τα παραμύθια δεν έχουν γεωγραφικό τόπο, ούτε ονόματα, μιλάνε για κοινούς ανθρώπους ξυλοκόπους, κυνηγούς, μικρούς, μεγάλους, αδέλφια, ζευγάρια, βασιλιάδες παίρνουν το όνομα από τα χαρακτηριστικά και την ιδιότητα. Μιλάνε για το απόλυτο εδώ και τώρα, και τηρούν τα όρια ανάμεσα στο θεμιτό και το αθέμιτο, βοηθώντας τον άνθρωπο να κάνει την μετάβαση από τον κόσμο του παιδιού στον κόσμο της ενηλικίωσης. Η μετάβαση αυτή απαιτεί να ξεπεράσει κανείς τον παλιό του εαυτό, και προκειμένου να ενισχύσει το άτομο να ξεπεράσει τον φόβο της μετάβασης, σχεδόν πάντα έχει καλό τέλος. Στο παραμύθι δεν υπάρχει καλό και κακό αλλά λειτουργικό και δυσλειτουργικό. Αυτό που λειτουργεί ζει καλά και αυτό που δεν λειτουργεί πεθαίνει. Τέλος ο ρόλος του βασιλιά και της βασίλισσας δεν είναι τίποτε άλλο από το ανώτερο επίπεδο ωριμότητας. Το παραμύθι δεν μιλάει στη λογική αλλά μιλάει στην ψυχή. Μιλάει στη σκιά του συλλογικού ασυνείδητου και σε βοηθάει να την δεις. Τι είναι η σκιά? Είναι η πλευρά μας που αναπτύσσεται λιγότερο.
Η ωριμότητα είναι ένας δρόμος στενός σκοτεινός και δύσβατος που όμως αξίζει τον κόπο. Το παραμύθι είναι ένα πικρό χάπι. Η δράση του παραμυθιού και οι ήρωες του είναι απλά η επικάλυψη του με ζάχαρη για να καταπιούμε εύκολα. Αυτό τα κάνει θεραπευτικά.
Μια ιστορία για τους Πυγμαίους της Αφρικής λέει πως στις τελετές μύησης για την μετάβαση στην ενηλικίωση οι νεαροί έφηβοι μαζί με τους μυητές τους παραμένουν στην ζούγκλα μακριά από την γονική τους εστία για μια εβδομάδα. Κάθε μέρα περνάνε από μια δοκιμασία (τους στερούν την τροφή, το νερό, τους αφήνουν στο απόλυτο σκοτάδι τους θάβουν ζωντανούς, του βάζουν να σκοτώσουν άγρια ζώα). Την τελευταία μέρα όσοι παραμένουν και δεν το έχουν βάλει στα πόδια ή δεν έχουν τραυματιστεί ή σκοτωθεί πρέπει να περάσουν μια τελευταία δοκιμασία Πρέπει να διασχίσουν πάνω στο μονοπάτι της επιστροφής στο χωριό, μια γραμμή από ξερά φύλλα. Αυτή είναι η στιγμή που οι περισσότεροι εγκαταλείπουν τον αγώνα τους πιστεύοντας ότι θα τους συμβεί κάτι τρομακτικό αν δεν βλέπουν τι βρίσκεται κάτω από την πατημασιά τους. Όσοι αποφασίζουν να περάσουν αυτή τη γραμμή δεν τους συμβαίνει τίποτα κακό. Αυτοί μόνο βλέπουν ότι δεν ήταν τίποτα παραπάνω από μια γραμμή ξερά φύλα. Όσοι περνούν πάνω από τα ξερά φύλλα γίνονται ενήλικες και αυτοί μόνο μπορούν να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά.
Έρχεται λοιπόν το παραμύθι και σου λέει “αν φοβάσαι μην το κάνεις και αν το κάνεις μη φοβάσαι”.
- Τα παραδοσιακά λαϊκά παραμύθια λειτουργούσαν τα παλιά τα χρόνια και ως μια μορφή συλλογικής ψυχοθεραπείας και καθοδήγησης;
Τα παραδοσιακά λαϊκά παραμύθια βοήθησαν να αναπτυχθούν δεσμοί συνεργασίας μεταξύ των ανθρώπων και κατανόησης της ζωής. Δεν σε καθοδηγούν μόνο σου δείχνουν μέσα από τις ιστορίες επιλογές και το δώρο της κάθε επιλογής. Μιλάνε για τη σχέση ζωής και θανάτου, και πως το αθάνατο νερό χρησιμοποιείτε για να ζωντανέψει τον ήρωα που πέτρωσε ή αρρώστησε από μια δράση ή έναν καημό κλπ. Έχει μαγικά αντικείμενα που ταυτίζονται με την εξωτερική ψυχή του ήρωα. Έχει αριθμούς όπως το 3 που μιλάει για τρείς επαναλήψεις, τρεις δοκιμασίες, τρία παιδιά που αν ο πρώτος και ο δεύτερος δεν τα καταφέρει ο τρίτος θα κάνει την αλλαγή. Έχεις το 40 με τις 40 πόρτες που μόνο τις 39 μπορείς να ανοίξεις, έχει φαγητά για πλούσιος και άλλα για φτωχούς, που όταν είναι άφθονα δείχνει ισχύ μα πάνω από όλα δίνει και την δύναμη της επιβίωσης. Έχει ένα παραμύθι που δυο γέροντες σκέφτονται τι να αγοράσουν με ένα γρόσι που βρήκαν χωρίς να πετάξουν κάτι; Στα φιστίκια πετάνε το τσόφλι στα κάστανα το ίδιο και στο τέλος καταλήγουν να πάρουν μέλι και εκεί κόλλησαν όλοι σε αυτό. Μιλάει για το ανάλατο φαγητό κάνει τον βασιλιά να καταλάβει ότι κακώς έδιωξε την κόρη του όταν προσβλήθηκε που του είπε ότι τον αγαπά σαν το αλάτι. Γονείς – παιδιά που η σχέση τους αποτελεί συνήθως πεδίο συγκρούσεων ή πεδίο θυσίας, δείχνει πως στις σχέσεις αυτές η ισορροπία εξασφαλίζεται μέσα από την αλληλοβοήθεια και την συνεργασία όλων των μελών της. Μιλάει για την φροντίδα του γονιού όταν τα παιδιά είναι μικρά και την ανάγκη του για φροντίδα όταν αυτός μεγαλώσει. Η αγάπη του γονιού εμφανίζεται και όταν πρέπει να αφήσει τα παιδιά του να φύγουν ακόμα και όταν δεν το θέλει. Μιλάει για θάλασσα ς τόπο περιπέτειας με γοργόνες και χελώνες, για μουσικά όργανα. για σπίτια και παλάτια, για πεντάμορφες γυναίκες ως υπερφυσική δύναμη και μια αντιπαράθεση ανάμεσα σε άντρα και γυναίκα. Μιλάει για τιμωρίες και για την αναζήτηση της τύχης που όταν την βρει την αρπάζει από τα μαλλιά.
Ένας απέραντος κόσμος που θα μπορούσαμε να μιλάμε ατελείωτα. Και αν η ενημερώτητα και η συνειδητότητα του τι υπάρχει είναι θεραπεία, ναι το παραμύθι είναι θεραπευτικό.
- Τι είναι αυτό που κάνει ένα παραμύθι διαχρονικό και παγκόσμιο;
Σε όλο τον κόσμο λέμε τα ίδια παραμύθια, τα παραμύθια ταξιδεύουν από στόμα σε στόμα και όσο ταξιδεύουν τόσο αλλάζουν. Έτσι δημιουργούνται και οι παραλλαγές.
Αυτό φαίνεται από την εποχή που άρχισε η καταγραφή τους. Οι αδελφοί Γκρίμ είπαν ότι τα παραμύθι είναι ένας πολύτιμος λίθος που σκορπίστηκε στη γη και σκεπάστηκε με χόρτα και λουλούδια. Γεννήθηκαν από ανθρώπους για τις ανάγκες της ψυχής τους. Μπορεί να φτάσαμε στο φεγγάρι και η τεχνολογία να έχει εκτιναχτεί, όμως η ανθρώπινη ζωή είναι η ίδια. Μια φορά ήμουν με μια φίλη μου στην Κρήτη. Συνάντησε ένα κοντοχωριανό της ψαρά και την ρώτησε “εσύ ποιανού είσαι” και εκείνη απάντησε είμαι της οικογένειας των Πα….έων και δεν είμαι από την μεριά των γιατρών αλλά από την μεριά των αγροτών. Εκείνος τότε την κοίταξε στα μάτι και της είπε -“κόρη μου η ζωή η ίδια είναι” Αυτή η ζωή που είναι ίδια από τότε που ο άνθρωπος εμφανίστηκε στη γη κάνει και το παραμύθι διαχρονικό.
- Πείτε μας ένα παραμύθι που ενσωματώνει οικουμενικές αξίες
Όταν γεννήθηκε το κοράκι, χαρούμενος ο πατέρας του, του έδωσε αυτή την υπόσχεση:
-Γιέ μου εσύ που έρχεσαι σε μένα ούτε και ξέρω από που, θα σου δώσω την δύναμη να δημιουργήσεις έναν κόσμο!
Τον δίδαξε. Σαν ήρθε η ώρα, του έδωσε την δύναμη να δημιουργήσει έναν κόσμο! Και το κοράκι
δημιούργησε έναν κόσμο!
Όμως ο κόσμος αυτός ήταν μαύρος. Η βασιλεία του κράταγε μοναχά την νύχτα. -“Ορίστε, λοιπόν, τα πράγματα δεν είναι ωραία” σκέφτηκε αμήχανο το κοράκι. “Χρειάζεται και μέρα σ’ έναν καλοκαμωμένο κόσμο” και τότε αναζήτησε το φως. Ρώτησε παντού αν το είχε δει κανείς. Έτσι έμαθε ότι πάνω από τον ποταμό Νάς μέσα σε ένα χαμόσπιτο, ήταν ένας λευκός που το φύλαγε για τον εαυτό του, κρυμμένο σε ένα σακί.
Ο άνθρωπος αυτός ήταν ισχυρός. Είχε μια κόρη. Το κοράκι σκέφτηκε: -“Θα μικρύνω θα γίνω κόκκος άμμου και θα βουτήξω στην κούπα όπου πίνει η κόρη” η Κόρη ήπιε νερό, κατάπιε το κοράκι και έμεινε έγκυος. Ύστερα από εννέα μήνες γέννησε ένα παιδί. Τα μάτια αυτού του παιδιού έλαμπαν σαν μαργαριτάρια. Μόλις βγήκε στον κόσμο, έριξε πρώτα μια ματιά δεξιά, μετά άλλη μια αριστερά. Στον τοίχο απέναντι από την πόρτα ήταν κάτι κρεμασμένα σακιά. Βρίσκονταν εκεί που επιθυμούσε. Βρισκότανε στο σπίτι του ανθρώπου πάνω από τον ποταμό Νάς. Σε ένα χρόνο το μωρό μεγάλωσε. Όταν πια μπορούσε να περπατήσει, έγινε κλαψιάρης και άρχισε να μην αφήνει σε ησυχία την μητέρα του και τον παππού του, σκαρφάλωνε από τον έναν στον άλλον και τους έδειχνε τον τοίχο. Μια ολόκληρη βδομάδα γινόταν αυτό. Τότε ο άνθρωπος μουρμούρισε:
-“Κόρη μου δώσε στον εγγονό μου το ακριανό σακί. Είναι αυτό με τα άστρα”.
Το παιδί έπαιξε καταγής με το σακί με τ΄ άστρα και ύστερα το έσπρωξε να τσουλήσει ως το τζάκι. Εκεί το τραβολόγησε, το δάγκωσε, το έσκισε και όλα τα άστρα ελευθερωθήκαν, ανέβηκαν στον ουρανό από την καπνοδόχο και σκορπίστηκαν παντού μέσα στο σκοτεινό ουρανό.
Την άλλη μέρα το παιδί άρχισε πάλι να κλαίει. Ξελαρυγγιάστηκε, του κόπηκε η ανάσα και λαχάνιασε τόσο ώστε φοβήθηκαν ότι θα πέθαινε. Η μητέρα του το κανάκεψε, του έδωσε να πιπιλίσει ένα κομμάτι ζαχαροκάλαμο, το πήρε ανάμεσα στα στήθια της, του τραγούδησε ένα νανούρισμα. Τίποτα δεν μπορούσε να το ηρεμήσει.
-“Ξέρω πολύ καλά τι θέλει, είπε τέλος ο παππούς. Θέλει το σακί με το φεγγάρι. Δωσ’ του το κόρη μου”.
Έπαιξε για λίγο με το σακί με το φεγγάρι. Μια με το κούτελο, μια με τον ώμο, το έσπρωξε ως το τζάκι.
έβαλε μπρός νύχια και δόντια, έλυσε τα σχοινιά και το φεγγάρι ανέβηκε από την καπνοδόχο και πήγε στον ουρανό όπου και έμεινε.
Τότε το παιδί έμπηξε τέτοια ουρλιαχτά που τα δοκάρια της στέγης άρχισαν να τρέμουν κι οι τοίχοι να σείονται. Μες στα ορθάνοιχτα μάτια του, όπου έλαμπαν τα δάκρυα, πρόβαλλαν τα εφτά χρώματα του ουράνιου τόξου. Είδαν για τα καλά πως δεν ήταν ένα συνηθισμένο παιδί. Ένας παππούς, όμως πιο πολύ κι από την κόρη του αγαπά τον εγγονό του, κυρίως όταν είναι ο πρωτότοκος, και ο άνθρωπος το μόνο που είδε ήταν το αγόρι του μες στα κλάματα και το μόνο που ένιωθε ήταν τυφλή ανησυχία. -“Κόρη μου είπε τέλος, θέλει το τελευταίο σακί. Δωσ’ του το, μου φαίνεται πως θα το ευχαριστηθε”ί.
Όταν το πήρε στα χέρια του το παιδί, έκανε ένα “κρά” και την ίδια στιγμή έγινε κοράκι. Έβαλε το σακί ανάμεσα στα πόδια του, πέταξε από την καμινάδα κι άνοιξε το σακί στους αιθέρες.
Βλέποντας το αυτό, ο άνθρωπος στο χαμόσπιτο στη άκρη του ποταμού Νάς χτύπησε κάτω το πόδι έσφιξε τη γροθιά του χτύπησε το κεφάλι του και φώναξε μέσα από την καμινάδα:
-“Κοράκι κοράκι με ξεγέλασες! Αχ θα έπρεπε να σε έχω αναγνωρίσει! Θεούλη μου δώσε μου πίσω τα υπάρχοντα μου! “
Το κοράκι όμως δεν άκουσε. Ήταν ψηλά στο φως. Η πρώτη μέρα μόλις είχε γεννηθεί. Έτσι ο κόσμος φτιάχτηκε όπως έπρεπε.
- Το Θεατροδρόμιο ετοιμάζει στο Ναύπλιο ένα φεστιβάλ αφήγησης, ποιο είναι το πρόγραμμα, οι δράσεις και το όραμα σας για αυτό το φεστιβάλ;
Το Θεατροδρόμιο οργανώνει για δεύτερη χρονιά φεστιβάλ αφήγησης.
« Η δύναμη της αφήγησης μέσα από παραμύθια και βιογραφικές ιστορίες»
Το φεστιβάλ περιλαμβάνει δράσεις-παρουσιάσεις- παραστάσεις-δραματοποιήσεις-εισηγήσεις-σεμινάρια-βιωματικά εργαστήρια ειδικών της αφήγησης – ακαδημαϊκών που έχουν σχέση με τη λαογραφία, το παραμύθι- βιωματικές ιστορίες ανθρώπων του τόπου μας- εργαστήρια γραφής-μουσικές βραδιές- δραματοθεραπευτικές συνεδρίες.
Στις 24,25,26 Φεβρουαρίου 2018, ομάδες όλων των ηλικιών από θα παρουσιάσουν στο Τριανόν ένα δραματοποιημένο λαϊκό παραμύθι.
Στόχος μας είναι να εμψυχώνουμε δράσεις, όπου αυτόνομες ομάδες παρουσιάζουν τις δημιουργίες τους.
