Είναι και αυτά δικά μας παιδιά
Λέγεται ότι η πόλη που μεγαλώσαμε μας διαμορφώνει και την κουβαλάμε πάντα μέσα μας. Αναρωτιέμαι πως είναι, σπίτι σου να είναι βουνά από σκουπίδια, δυσοσμία, βρόμα, μισογκρεμισμένες παράγκες. Πως είναι να ψάχνεις στις χωματερές, να έχεις μήνες να πλυθείς, να τρως ακατάλληλες και επικίνδυνες τροφές και να ζητιανεύεις περιφερόμενος από τα γεννοφάσκια σου. Ποιο παιδί θα ονειρευόταν μια τέτοια ζωή; Μερικοί άνθρωποι ακτινοβολούν από την ικανοποίηση της προσφοράς, αυτό βλέπω κάθε φορά στο πρόσωπο της κ. Μαρίας Λάρσεν. Κάθε μέρα βρίσκεται στον καταυλισμό των Ρομά στα Εξαμίλια μαζί με τα τσιγγανόπουλα και προσπαθεί να βάλει στα όνειρά τους φτερά. Την συνάντησα στα γραφεία της « κιβωτού των παιδιών» στην Κόρινθο.
Δημ. – Πώς έγινε η γνωριμία σας με τους ΡΟΜΑ?
Μ. Λάρσεν – Το 2004 μια οικογένεια Ρομά εγκαταστάθηκε κοντά στο σπίτι που διέμενα τότε, μαζί με την οικογένεια μου στην περιοχή της Αρχαίας Κορίνθου. Γίναμε καλοί φίλοι και τους βοηθήσαμε στην ένταξη των παιδιών τους στο σχολείο του χωριού. Η συγκεκριμένη οικογένεια είναι σήμερα φίλοι και συνεργάτες στην Κιβωτό.
Δημ. – Είναι σκληρές οι συνθήκες στον καταυλισμό των ΡΟΜΑ στα Εξαμίλια. Τι σας δίνει δύναμη να συνεχίσετε?
Μ. Λάρσεν – Στον συγκεκριμένο οικισμό ζουν περίπου 800 άνθρωποι από τους οποίους, περισσότερο από 500 είναι παιδιά. Οι συνθήκες διαβίωσης είναι άθλιες και επικρατούν έντονα προβλήματα όπως ναρκωτικά, εγκληματικότητα αναλφαβητισμός και φτώχεια. Αυτό που μου δίνει δύναμη να συνεχίσω είναι τα παιδιά. Αυτά έχουν τα ίδια δικαιώματα με όλα τα παιδιά αλλά δυστυχώς δεν τους δίνονται οι ίδιες ευκαιρίες. Νιώθω ότι βασίζονται επάνω μας και γι’ αυτό δεν πρέπει να τα απογοητεύσουμε .
Δημ. – Κάθε ανθρώπινη κοινότητα έχει ανάγκη τον σεβασμό και την αξιοπρέπεια. Πώς βιώνουν οι Ρομά την κατάστασή τους?
Μ. Λάρσεν – Όπως μπορεί κανείς να καταλάβει, κάθε άλλο παρά σεβασμό και αξιοπρέπεια, έχουν οι Ρομά στην Ελλάδα σήμερα. Δυστυχώς οι περισσότεροι Ρομά έχουν αποδεχτεί τον ρατσισμό και την δύσκολη ζωή τους επειδή δεν βλέπουν με ποιο τρόπο να την βελτιώσουν. Η έλλειψη παιδείας και αυτοπεποίθησης δεν τους επιτρέπει να πιστεύουν ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν.
Δημ. – Πείτε μας πώς λειτουργεί μια οικογένεια Ρομά απέναντι στα παιδιά?
Μ. Λάρσεν – Δημ. Οι περισσότερες οικογένειες Ρομά, όπως και όλες οι οικογένειες, αγαπούν τα παιδιά τους και θέλουν ότι καλύτερο για αυτά. Εγώ θα τους έλεγα μάλιστα και υπερπροστατευτικούς μερικές φορές.
Δημ. – Ζείτε καθημερινά με τα παιδιά του καταυλισμού. Ποια είναι τα όνειρά τους?
Μ. Λάρσεν – Τα περισσότερα παιδιά ονειρεύονται να κάνουν οικογένεια και να φτιάξουν ένα ωραίο σπίτι με όλες τις ανέσεις. Μέσα από την επαφή μας με αυτά, προσπαθούμε να ευρύνουμε λίγο τον ορίζοντα ώστε να επιτρέψουν στον εαυτό τους να κάνουν και άλλα όνειρα όπως, επαγγέλματα, σεβασμό, αξιοπρέπεια.
Δημ. – Οι στερήσεις και η σκληρή ζωή τα έχει κάνει άραγε πιο ώριμα από τα άλλα παιδιά?
Μ. Λάρσεν – Από κάποιες απόψεις πράγματι τα παιδιά αυτά έχουν ωριμάσει πρόωρα . Εξάλλου πολλά από αυτά αναγκάζονται να αναλάβουν ευθύνες ενηλίκων από πολύ νωρίς. Η ανάγκη του ανθρώπου όμως για παιδικότητα είναι μεγάλη και αφήνει κενά ανωριμότητας στους πλέων ενήλικες.
Δημ. – Έχει αλλάξει την ζωή σας ο δεσμός σας με την κοινότητα των Ρομά?
Μ. Λάρσεν – Εκτός από την δική μου ζωή, η επαφή με την κοινότητα των Ρομά έχει αλλάξει τις ζωές όλων αυτών που βοηθούν στο έργο της Κιβωτού. Και θέλω να πιστεύω ότι θα αλλάξει πολλές ακόμα ζωές και Ρομά και μη Ρομά.
Για να κατανοήσει κάποιος τους προβληματισμούς των Ρομά πρέπει να τους ζήσει από τα μέσα, βιώνοντας την διαφορά. Οι Ρομά χαρακτηρίζονται ως «έθνη χωρίς έδαφος». Θα έλεγε κάποιος ότι αυτοί οι άνθρωποι έχουν αναπτύξει ισχυρά αντισώματα διαφοροποίησης και παρ’ όλο που ζουν πολλούς αιώνες στη δύση, έχουν διατηρήσει την δική τους ταυτότητα. Στη διακήρυξη της UNESCO αναφέρεται «όλα τα άτομα και όλες οι ομάδες έχουν δικαίωμα στη διαφορά, έχουν δικαίωμα να θεωρούν εαυτούς διαφορετικούς και να γίνονται αντιληπτοί ως τέτοιοι».
«Περιπλανήθηκα σε ατέλειωτους δρόμους
συνάντησα ακόμα κι ευτυχισμένους τσιγγάνους»
Μιχαιλο Λακατός
