Αυτά που διαβάζαμε κάποτε να συμβαίνουν στην αμερικάνικη κοινωνία άρχισαν πλέον να συμβαίνουν και στην Ελληνική κοινωνία. Σε δημόσιο σχολείο της Αθήνας αυτοκτόνησαν μαθητές μετά από συστηματικό εκφοβισμό ή όπως λέγεται πλέον διεθνώς bullying.
Η κατάσταση εκφοβισμού στα σχολεία είναι ένα διαδεδομένο πρόβλημα. Οι μαθητές και οι μαθήτριες που υφίστανται επιθετικότητα σημαίνει ότι βιώνουν έναν διαρκή μακροχρόνιο πόνο, αδυσώπητη σκληρότητα μοχθηρία η οποία μπορεί να συντρίψει την ψυχή τους.
Οι ψυχολόγοι υποστηρίζουν ότι οι μαθητές που εκφοβίζουν επιθυμούν να αποκτήσουν εξουσία έλεγχο και να χειραγωγήσουν τους άλλους μαθητές. Με αυτό τον τρόπο νιώθουν ότι αναβαθμίζονται κοινωνικά και ότι αποκτούν την προσοχή και τον θαυμασμό της παρέας τους η οποία σιωπώντας ουσιαστικά επιβραβεύει τη συμπεριφορά αυτή.
Όταν η ανοχή γίνεται συνενοχή
Κάθε φορά που η κοινωνία ανέχεται παθητικά, αδιάφορα και αποσιωπά εγκαταλείποντας τα θύματα που υφίστανται κακοποίηση και παρακολουθεί ως θεατής την φρίκη μιας κακοποιητικής πράξης γίνεται συνένοχη γιατί ουσιαστικά αποδέχεται την επονείδιστη αυτή ενέργεια.
Μία έρευνα που έγινε σε σχολεία με πολλά περιστατικά μπούλινγκ αποκάλυψε τους λόγους που οι μαθητές δεν παρεμποδίζουν τις επιθετικές συμπεριφορές των συμμαθητών τους. Ένα ποσοστό μαθητών υποστήριξε ότι αυτό είναι ευθύνη των γονιών και των εκπαιδευτικών, ένα άλλο ποσοστό μαθητών υποστήριξε ότι φοβάται να μην στοχοποιηθεί, ένα άλλο ποσοστό εκλογικεύοντας το επιχείρημα τους υποστήριξε ότι τα θύματα δεν ήταν φίλοι τους και άρα δεν τους αφορούσε και τέλος ένα ποσοστό υποστήριξε ότι ένιωθε ανήμπορο να παρέμβει και να εμποδίσει τον εκφοβιστή.
Όταν οι μαθητές και οι μαθήτριες αναλαμβάνουν δράση
Ένα πρόγραμμα που πραγματοποιήθηκε σε σχολείο βοήθησε τους μαθητές και τις μαθήτριες να ανακαλύψουν τη δύναμη που έχουν για να γίνουν σύμμαχοι του θύματος και όχι θεατές.
Το πρόγραμμα αυτό έδωσε την ευκαιρία στους μαθητές να μπουν στη θέση των θυμάτων, να συνειδητοποιήσουν τον φόβο, τον πόνο την ταπείνωση τον εξευτελισμό που βίωναν οι συμμαθητές τους. Αυτή η συνειδητοποίηση έκανε τους μαθητές να αισθανθούν δυνατοί και σύμμαχοι των θυμάτων και να πιστέψουν ότι είναι δική τους ευθύνη και όχι κάποιου άλλου να σταματήσει το μπούλινγκ.( σύμφωνα με τους ψυχολόγους η παρέμβαση μπορεί να σταματήσει το μπούλινγκ σε λίγα δευτερόλεπτα). Έχουν ενδιαφέρον τα συνθήματα που έγραψαν οι μαθητές και οι μαθήτριες στο τέλος του προγράμματος « το τέλος του μπούλινγκ αρχίζει από εμένα», « έστω και ένας φτάνει», « δεν υπάρχει αθώος παθητικός θεατής».
Μήπως είναι και ο εκφοβιστής θύμα;
Η ζωή έχει αξία όταν αυτά που κάνουμε μας εμπνέουν αγάπη, γιατί η αγάπη είναι ουσιαστικά παραίτηση από την δύναμη, είναι το αντίθετο της δύναμης. Εύστοχα ο Παβέζε γράφει « θα έχεις αγαπηθεί την ημέρα που θα μπορέσεις να δείξεις την αδυναμία σου δίχως ο άλλος να την χρησιμοποιήσει για να επιβεβαιώσει την δύναμη του». Το ίδιο λέει και ο Σαρτρ όταν γράφει για άδειασμα της παραγεμισμένης ύπαρξης και το ίδιο εννοεί και ο Απόστολος Παύλος όταν λέει εαυτόν εκκένωσεν.
Ο στιγματισμός και η απαξίωση του εκφοβιστή κάνει την κατάσταση του χειρότερη. Ο εκφοβιστής ουσιαστικά κραυγάζει ΒΟΗΘΕΙΑ και χρειάζεται απελπισμένα βοήθεια. Πίσω από την επιθετική συμπεριφορά κρύβονται πολλά συναισθήματα, μοναξιά, απόρριψη, ανάγκη για αποδοχή και αγάπη, ακραία ένδεια, στέρηση, ντροπή, ανικανοποίητες ζωτικές ανάγκες…………
Ο εκφοβιστής-μαθητής χρειάζεται κάποιον να σταθεί δίπλα του και να τον ακούσει, χρειάζεται βοήθεια και στήριξη για να παραιτηθεί από την επιθυμία του για δύναμη και να μπει στο μονοπάτι της αγάπης, να νιώσει ότι είναι σημαντικός και ότι έχει αξία.
Η σχολική κοινότητα χρειάζεται να είναι σε εγρήγορση και ετοιμότητα, ένα περιστατικό μπούλινγκ είναι μια ευκαιρία η μικρή κοινωνία του σχολείου να αντιδράσει συλλογικά δημιουργικά και εκπαιδευτικά καθώς η συνύπαρξη θα έπρεπε να είναι το βασικό μάθημα του εγκύκλιου σχολικού προγράμματος.
Κάθε παιδί που εκφοβίζεται είναι και δικό μας παιδί.
