Νερό η θεμελιώδης ανθρώπινη ανάγκη

Το νερό είναι απαραίτητο για την ύπαρξη ζωής στη Γη και άρρηκτα συνδεδεμένο με την οικονομία κάθε χώρας. Η ανθρώπινη ιστορία και οι πολιτισμοί που αναπτύχθηκαν συνδέονται άμεσα με την υδάτινη ασφάλεια και την επάρκεια υδάτινων πόρων.

Συνειδητοποιούμε την αξία του νερού όταν αντιμετωπίζουμε έλλειψη καλής ποιότητας νερού, μόλυνση του νερού από βιομηχανικά απόβλητα ή γεωργικά λύματα με φυτοφάρμακα λιπάσματα που δηλητηριάζουν τα υπόγεια ύδατα, πρόσβαση στο νερό  σε περιόδους παρατεταμένης ξηρασίας.

Μία έρευνα του ΟΗΕ αναφέρει οτι η χρήση του νερού αυξάνεται παγκοσμίως και υπενθυμίζει οτι το νερό είναι κυρίως ζήτημα υγείας, 2 δισεκατομμύρια άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό, 840 εκατομμύρια δεν έχουν παροχή νερού κυρίως στις χώρες της Αφρικής, της νότιας Ασίας και της Λατινικής Αμερικής. Αποχέτευση διαθέτει μόνο το 39% του παγκόσμιου πληθυσμού, σχεδόν 800 χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο λόγω ανεπαρκούς πρόσβασης σε ύδρευση και αποχέτευση.

Συγκρούσεις για το νερό

Οι συγκρούσεις αυτές αναδεικνύουν την κοινωνική και οικολογική φύση του νερού και επίσης την γεωστρατηγική και πολιτική του σημασία, όπως για παράδειγμα συνέβη σε γαλλικές και βρετανικές αποικίες με την κατασκευή μεγάλων φραγμάτων, όπου υπήρξε μεγάλη αντίδραση των κατοίκων των περιοχών αυτών.

Το νερό τελικά διαμορφώνει τις κοινωνικές και πολιτικές σχέσεις όπως για παράδειγμα συνέβη στον Καναδά όπου αυτόχθονες πληθυσμοί αντέδρασαν στην εξόρυξη άμμου από εταιρείες για πετρέλαιο, οι εταιρείες αποτιμούν το νερό σε δολάρια ενώ οι αυτόχθονες υποστηρίζουν την σημασία του για τα οικοσυστήματα.

Διασυνοριακοί ποταμοί

Ο ποταμός Νείλος διαρρέει σε 12 χώρες και ο Δούναβης σε 19 χώρες.

Το 2000 η Ευρωπαική Ένωση έθεσε σε ισχύ την ευρωπαική οδηγία για τα νερά και η οποία περιλαμβάνει διατάξεις για τις διασυνοριακές περιοχές λεκανών απορροής και για την διασυνοριακή συνεργασία την προστασία την διαχείριση και την χρησιμοποίηση του νερού.

Η γενική συνέλευση του ΟΗΕ το 1997 ψήφισε μια σύμβαση για την ειρηνική επίλυση συγκρούσεων που σχετίζονται με το νερό δηλαδή την δίκαιη και λελογισμένη χρήση υδάτινων πόρων, την υποχρέωση να μην προκαλούν τα κράτη σημαντικές βλάβες και την υποχρέωση συνεργασίας και αμοιβαίας ωφέλειας και την υποχρέωση ανταλλαγής πληροφοριών.

Υπόγεια ύδατα

Τα υπόγεια νερά είναι η μεγαλύτερη δεξαμενή γλυκού νερού και είναι πολύ σημαντικά σε περιόδους ανομβρίας. Σύμφωνα με έκθεση του ΟΗΕ το ένα τέταρτο του παγκόσμιου πληθυσμού εξαρτάται από τα υπόγεια νερά για την καθημερινή του υδροδότηση.

Το διεθνές κέντρο για τα υπόγεια νερά υπολογίζει ότι υπάρχουν 592 διασυνοριακοί υπόγειοι υδροφορείς στον κόσμο και από αυτούς οι 226 βρίσκονται στην Ευρωπαική Ένωση.

Τα μεγάλα φράγματα στα ποτάμια και οι περιβαλλοντικές και υδροπολιτικές συνέπειες

Τα πρώτα μεγάλα φράγματα κατασκευάστηκαν στις αρχές του περασμένου αιώνα στις ΗΠΑ και ευνοούσαν την γεωργική βιομηχανία και την κατασκευή υδροηλεκτρικής ενέργειας, στην συνέχεια άρχισαν και σε άλλες χώρες να κατασκευάζονται κατά το αμερικάνικο πρότυπο.

Από την δεκαετία του 1990 όμως άρχισαν να αντιμετωπίζονται ως καταστροφικά καθώς προκαλούν πλημμύρες, αυξάνουν την αλατότητα του νερού προκαλούν την εμφάνιση ασθενειών την υποβάθμιση της ποιότητας του νερού και την συγκράτηση των ιζημάτων που καθιστούν εύφορη την γη.

Το 2000 η παγκόσμια επιτροπή για τα φράγματα υπογράμμισε τις επιζήμιες συνέπειες και προέτρεψε στην μη χρηματοδότηση τους.

Η Κίνα σχεδιάζει την κατασκευή φραγμάτων σε 22 χώρες της Αφρικής εξάγοντας τεχνογνωσία , και επίσης άλλες χώρες όπως για παράδειγμα η Ιταλία που έχει κατασκευάσει 103 φράγματα και η Γαλλία που ασκεί σημαντική επιρροή και έλεγχο σε πολλές χώρες στον τομέα της πρόσβασης σε πόσιμο νερό.

Μελλοντικές προκλήσεις

Η κλιματική αλλαγή θα φέρει αλλαγές στη γεωγραφία του νερού με ξηρασίες και πλημμύρες. Είναι σημαντικό ως οικουμενική κοινότητα να διασφαλίσουμε την καθολική πρόσβαση σε πόσιμο νερό, τεχνογνωσία για την προστασία από τις πλημμύρες, ανακύκλωση, απορρύπανση του νερού απο φυτοφάρμακα νιτρικά και φωσφορικά και βιομηχανικά απόβλητα , φαρμακευτικά υπολείμματα και μικροπλαστικά.

Σε περιόδους κρίσης το σπουδαιότερο είναι η συνεργασία και η αλληλεγγύη για να υπάρχει υδάτινη ασφάλεια και ευημερία.

YOU MAY ALSO LIKE